24 November 2015

Posted by rainbow | File under : ,


Ayahane tembung (Jabatan Kalimat) ateges ngudal ukoro manut ayahane tembung kanggo nggoleki perangane ukoro sing diarani jejer, wasesa, obyek lan katerangan (Subyek, predikat, obyek dan keterangan). Supaya pangrembuge ukara bisa runtut, mula ora ana alane yen dirembug maneh wiwit jejer, wasesa, lesan lan katrangan.

Posted by rainbow | File under : ,


Tembung Tanggap yaiku tembung lingga sing oleh ater-ater tripurasa ( ka, dak, di) lan seselan –in. Ater-ater iku wuwuhan kang dumunung ing sangareping tembung lingga ing pacelathonan. Yen ing basa Indonesia diarani awalan, yen ing basa Inggris punika diarani prefix. Tembung "prefix" kadadeyan saka tembung lingga fix kang nduweni teges "nambahi" lan ater-ater "pre-" nduweni teges "sadurunge" Tembung tanggap bisa kaperang dadi patang warna :

Posted by rainbow | File under : ,
Tembung tanduk yaiku sakabehing tembung lingga kang olih ater-ater hanuswara. Ater-ater hanuswara uga diarani ater-ater kang nganggo swara irung amarga swarane kang mbrengengeng. Kang kalebu ater-ater hanuswara yaiku an, any, am, ang. Ater-ater hanuswara lumrahe ateges solah tingkah utawa nindakake pagaweyan. Ater-ater uga lumrah mratelakake Tembung tanduk.  
Ana telung macem tembung tanduk, yakuwi:
Posted by rainbow | File under : ,


Tembung Camboran (kata majemuk), kuwi rong tembung utawa luwih kang digandhèng dadi siji ngliwati sawijining prosès morfologi. Prosès morfologi yakuwi prosès owah-owahan saka morfem dadi polimorfem, sing nduwèni kategori lan makna wutuh, saéngga polimeorfem iku disebut tembung. Jroning basa Jawa, ana telung prosès morfologi sing disinaoni, yakuwi: prosès wuwuhan (pengimbuhan), prosès rangkep (pengulangan), lan prosès camboran (pemajemukan). Prosès camboran (pemajemukan) yaiku prosès panggabungan morfem dhasar, sing biasa digabung yakuwi tembung lingga karo lingga liyané. 
Camboran dipérang dadi loro, yaiku: camboran wutuh lan camboran udhar. Camboran wutuh minangka camboran sing konstruksiné digabung, saéngga ngasilaké siji makna. Déné camboran udhar arupa camboran sing konstruksiné kapisah lan maknané isih digabung, saliyané kuwi unsuré isih bisa digolèki.

Posted by rainbow | File under : ,
Tembung rangkep yaiku sakabèhing tembung (senadyan mung sawanda), kang diwaca kaping pindho. Tembung Rangkep iki dibédakaké dadi telung werna, yakuwi: tembung dwilingga, tembung dwipurwa lan tembung dwiwasana. 

1.       Tembungdwilingga
a.      Dwilingga padha swara
yakuwi tembung kang asale saka tembung lingga lan diwaca kabèh linggané kaping pindho. Contone: Panas-panas, maca-maca, guru-guru, abang-abang
b.      Dwilingga salin swara
yakuwi tembung kang asale saka tembung lingga lan diwaca kaping pindho nanging ana wanda vokal kang owah. Contone: Etang-etung, wira-wiri, kopat-kapit, mloka-mlaku, molak-malik

23 November 2015

Posted by rainbow | File under : ,

Tembung andhahan yaiku tembung kang owah saka asale. Tembung andhahan dumadi saka tembung lingga kang oleh imbuhan utawa tembung lingga kang wis dirimbag. Owah – owahan iku bisa awujud :
o   Wuwuhan (imbuhan)
o   Ngrangkep tembung (kata ulang)
o   Nyambor tem bung (kata majemuk)

Salah sawijini cara ndhapuk tembung andhahan iku kanthi menehi wuwuhan, wuwuhan iku ana telu yaiku : ater - ater (awalan),seselan (sisipan), lan panambang.

Posted by rainbow | File under : ,
Tembung lingga yaiku tembung kang durung owah saka asale, kang durung oleh imbuhan apa – apa, utawa tembung kang isih wungkul, isih wantah utawa isih asli. Jadi tembung Lingga adalah kata yang belum berubah dari kata asalnya. Tembung Lingga sing unine mung sak kecapan diarani tembung WOD. 
Tembung lingga isoh digolongake wujud bebas (bentuk bebas). Tembung lingga ana kang dumadi saka sakwanda, rong wanda, utawa telung wanda (suku kata).

Posted by rainbow | File under : ,

Ukara didhapuk saka tembung. Tembung dumadi saka wanda, lan wanda dumadi saka aksara. Paramasastra iku ngèlmu tata basa lan sastra, utamané basa Jawa. Wis akèh kitab kang nganggo irah-irahan "Paramasastra" kang dianggit déning sawetara pujangga. Tembung iki dijupuk saka parama (tata basa) lan sastra. Tata basa Jawa akeh njupuk saka Sansekerta. Tata basa iki katurunaké manèh déning Panini. 
Nalika cecaturan nganggo basa Jawa, ora mung kudu migatèkaké kaidah basa, nanging uga kudu miturut unggah-ungguhing basa, yakuwi kudu ngetrapaké tataran basa sing cocog marang wong sing diajak wicara. Marang sepadha-padha utawa kanca saumuran, bisa dianggo tataran basa ngoko. Nanging marang wong sing luwih tuwa utawa kinurmatan, kudu nganggo tataran basa krama.

Posted by rainbow | File under :
Pepak Basa Jawa, pepak itu dalam bahasa jawa artinya lengkap. Pepak Belajar Bahasa Jawa adalah kamus belajar bahasa jawa yang isinya berupa konten edukatif tentang materi dalam bahasa jawa. Terdiri dari Kosakata, Aksara Jawa dan Jenisnya serta berbagai istilah dalam bahasa jawa.
Di dalam buku Pepak Basa Jawa dimuat “Rupa-rupa kawruh” sebuah kekayaan Bahasa Jawa dimana hampir semua hal diberi nama. Pepak Basa Jawa memiliki tampilan edukatif yang menarik untuk anak anak usia dasar dalam mempelajari bagaimana bahasa jawa yang baik dan benar. Misal, kalian yang hanya mengenal Bahasa Indonesia, ketika menyebut anak macan adalah "anak macan". Sedangkan di Bahasa Jawa anak macan disebut sebagai gogor seperti dalam bahasa inggris disebut sebagai cub.